|
"Echte maffiatoestanden", hoor je zeggen, wanneer Silvio Berlusconi, Rupert Murdoch en andere mediahaaien ter sprake komen. Bij ons zou het zo’n vaart niet lopen. Maar ook bij ons doen mediabedrijven aan schaalvergroting om ’double digit’-resultaten neer te zetten, dus winstpercentages met twee cijfers.
De concentraties zitten in een spiraal waaraan niemand ontsnapt. De drijfveer heet niet: betere informatie, entertainment of educatie, de drijfveer heet: winst. Fusies en overnames van mediabedrijven dienen om te snijden in kosten, om distributie te rentabiliseren of om verkoopsrages te creëren. Kortom om geld te verdienen.
Het Belgische dagblad De Morgen, opgericht in 1978, had sterke roots in de socialistische familie, haar directe voorlopers waren de partijkranten Volksgazet en Vooruit. De Morgen voer een tijdlang een linksonafhankelijke koers maar kwam dan in liberale handen. Toen Paul Goossens hoofdredacteur werd - Goossens stond tijdens de protestbeweging van mei ’68 op de barricaden - stelde hij een kritische redactie samen, die in de jaren ’80 aartsdelicate dossiers uitspitte, zoals de banden tussen de seriemoordenaars van de Bende van Nijvel en de rijkswacht.
De socialistische zuil was niet gelukkig met De Morgen. De krant bracht haar niets op en ze kreeg geen vat op de redactie. Toen de socialisten de geldkraan dichtdraaiden, kwam het blad in ademnood. Een heuse solidariteitsbeweging (’10.000 maal 10.000’) bracht zoveel geld bijeen dat de krant tijdelijk kon overleven. Maar in 1986 kwam het faillissement. De titel werd gekocht door De Persgroep (van de familie Van Thillo).
De Persgroep gaf al de liberale krant en Het Laatste Nieuws en De Nieuwe Gazet uit. De groep bezit de tijdschriftenpoot Magnet Media (vroeger Sparta) met daarin de populairste bladen in Vlaanderen, 50% van de aandelen van de Vlaamse Media Maatschappij (VMMa) en is eigenaar van de commerciële tv- en radiostations VTM, Kanaal2, JimTV en QMusic, en verder aandelen in RTVM (regionale televisies), ATV, het attractiepark Plopsaland, en de Nederlandse krant Het Parool.
In de raad van bestuur (jaarverslag 2002) gaan de sleutelfuncties naar:
 Christian Van Thillo, gedelegeerd bestuurder (ook in het erecomité van de exclusieve business-club Cercle de Lorraine en sinds juli 2003 ook bestuurder van Bertelsmann). De familie Van Thillo heeft ook belangen in Centea (bank), UAB (verzekeringen), Kairos-group (immobiliën), Vatimno (Metallurgie);
Ludwig Criel, voorzitter ook van CMB (rederij), La Médicale, Naviga & Belgamar (verzekeringen), Hessenatie Logistics Kortrijk, AMI, Antwerp Transport Stevedoring Company, Afrocargo;
Leon Seynave, ook in Carpetland-Frick, Brantano, A.S Adventure, Coeman Groupe, Ceramaga, Rambagh, Proxis.be (Mitiska), Spector, Fortis private Equity, Innogenetics;
Karel van Miert, bestuurder van Agfa Gevaert, De Persgroep; in de toezichtsraad van Phillips, Wolters Kluwer, Rabobank, Swissair, Goldman Sachs International, DHV, Guidant, Eli Lilly, British-American Tobacco; in internationale adviesraad van RWE.Van Miert hoort ook tot de partijtop van de sp.a en bepleitte als EU-commissaris voor het concurrentiebeleid (1995-’99) onder meer de privatisering van de telecom-sector.
In 1991 brak de veer. Hoofdredacteur Paul Goossens kapte ermee na de verkiezingsdoorbraak van het extreem-rechtse Vlaams Blok (Zwarte Zondag). Maar maanden daarvoor had hij al beslist ontslag te nemen. Goossens: "De commerciële forcing van de uitgever, de druk om te scoren en een gemakkelijk verteerbare krant met veel emo en weinig diepgang te maken, was me te veel geworden." (in: Liber Amicorum, Michiel Vandenbussche).
Kern van de zaak: Goossens en Van Thillo kregen ruzie over de berichtgeving over de Golfoorlog. De impact van de eigenaar is duidelijk. Ruim tien jaar later overlegt de hoofdredactie wekelijks met Van Thillo over de redactionele lijn. De krant positioneert zichzelf nu als een marketinginstrument voor een niche van kaderleden.
 LEES VERDER: Media = Monopolie // Giant #1 - AOL-Time Warner: supermarkt // Giant #2 - Vivendi en Co: ’Kruisbestuivingen’ // Oligopolistan / Muziek met een muilkorf // Haviken // Giant #3 - Disney: lieve kindertjes // Giant #4 - Bertelsmann: bruin verleden // Giant #5 - General Electric’s media-arm // Giant #6 - NewsCorp // Grensverlager // De Morgen //
|
